Το να ακολουθούμε μια ισορροπημένη διατροφή φαίνεται ιδανικό, αλλά δύσκολο για πολλούς. Μια σωστή διατροφή επιδρά ευεργετικά στην υγεία μας, παρέχοντας μας με τα κατάλληλα μακροθρεπτικά στοιχεία, τις απαραίτητες βιταμίνες και ιχνοστοιχεία που χρειαζόμαστε στην καθημερινή μας ζωή. Πως όμως επιδρούν τα τρόφιμα στην ψυχική μας υγεία;
Η σχέση που δημιουργείται μεταξύ της ψυχικής υγείας και της διατροφής, είναι αμφίδρομη. Ό,τι τρώμε, επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό το πως νιώθουμε και αυτό μας οδηγεί στη συνέχεια στην ανάπτυξη ορισμένων διατροφικών συνηθειών.
Μεγάλος είναι ο ρόλος που παίζουν τα τρόφιμα στην ψυχολογία μας. Σύμφωνα με μελέτες, μια σωστή διατροφή συμβάλλει στην διατήρηση της ισορροπίας των νευροδιαβιβαστών και ταυτόχρονα στην διατήρηση καλής ψυχικής υγείας. Πρόκειται για χημικούς αγγελιοφόρους, που παίζουν κύριο ρόλο στη λειτουργία του νευρικού συστήματος. Παράγονται με σκοπό την μετάδοση πληροφοριών μέσα στον εγκέφαλο, αλλά και σε άλλα όργανα του σώματος, ενώ μάλιστα χρησιμοποιούνται από τους νευρώνες για την αλληλεπίδραση που έχουν μεταξύ τους, αλλά και με τους άλλους ιστούς. Ανάμεσα τους μπορεί να βρίσκονται και αμινοξέα, όπως η γλουταμίνη, η ασπαρτάμη και η Δ-σερίνη. Αξίζει να σημειωθεί, ότι η έρευνα έχει καταλήξει στο συμπέρασμα μιας πιθανής σύνδεσης μεταξύ της δυσλειτουργίας των νευροδιαβιβαστών και πολλών νευρολογικών και ψυχολογικών διαταραχών, όπως η νόσος του Πάρκινσον, η νόσος του Αλτσχάιμερ, η κατάθλιψη, η σχιζοφρένεια και η ινομυαλγία.
Δεν είναι λίγες οι μελέτες που έχουν δείξει, ότι οι κακές διατροφικές συνήθειες σχετίζονται με αυξημένη πιθανότητα για ανάπτυξη κατάθλιψης και άγχους. Τα επεξεργασμένα τρόφιμα, όπως τα συσκευασμένα (π.χ. κρουασάν, σφολιατοειδή, μπισκότα, κέικ), τα τηγανητά, αλλά και αυτά που είναι υψηλά σε σάκχαρα και κορεσμένα λιπαρά, επιδρούν αρνητικά στην ψυχική μας υγεία. Εκτός από την μικρή τους διατροφική αξία, φαίνεται να συνδέονται με κακή συγκέντρωση, κούραση, επιθετικότητα, ακόμα και με συμπτώματα διαταραχής ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας. Αρνητική επίδραση μπορεί να έχει και η αυξημένη κατανάλωση καφεΐνης, σε ποσότητα μεγαλύτερη από δύο φλιτζάνια ημερησίως. Παρά το γεγονός ότι έχει ψυχοδιεγερτική δράση, μας παρέχει με ενέργεια και βελτιώνει την γνωσιακή μας ικανότητα, η υπερκατανάλωσή της μπορεί να οδηγήσει σε ανεπιθύμητες ενέργειες, όπως στην δημιουργία πονοκεφάλων, ταχυπαλμιών, αυξημένων καρδιακών παλμών, αυξημένης αρτηριακής πίεσης, σε ενοχλήσεις κατά την διάρκεια του ύπνου και άγχος. Εκτός από αυτά, έχει αποδειχτεί ότι τα αναψυκτικά που περιέχουν υψηλά ποσοστά ζάχαρης, αλλά και τα ενεργειακά ποτά που περιέχουν καφεΐνη, σχετίζονται με κακή ψυχική υγεία.
Tips για καλύτερη ψυχολογία που επιτυγχάνεται με την συμβολή της διατροφής
-
καταναλώστε τροφές που είναι πλούσιες σε ω-3 λιπαρά οξέα, όπως λιπαρά ψάρια (σολομός, τόνος, σκουμπρί, σαρδέλες, ρέγγα), καρύδια, σόγια και σπόροι chia
-
αποφύγετε την κατανάλωση επεξεργασμένων τροφίμων, που είναι πλούσια σε κορεσμένα και trans λιπαρά
-
καταναλώστε τρόφιμα ζωικής προέλευσης, όπως κρέας, πουλερικά, ψάρι, αυγά, γάλα, τυρί, γιαούρτι, τα οποία περιέχουν πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας και μας παρέχουν με τα απαραίτητα αμινοξέα που δεν έχουμε την δυνατότητα να συνθέσουμε
-
ενυδατωθείτε επαρκώς, καθώς αυτό βοηθάει στην παραγωγή νευροδιαβιβαστών
-
καταναλώστε φρούτα και λαχανικά και τροφοδοτήστε τα καλά βακτήρια του εντέρου σας, καθώς ένα υγιές εντερικό μικροβίωμα, σχετίζεται με καλύτερη λειτουργία του εντέρου και καλύτερη ψυχική υγεία
-
προτιμήστε το ελαιόλαδο στην διατροφή σας, το οποίο περιέχει μονοακόρεστα λιπαρά οξέα, αλλά και πολυφαινόλες, που συμβάλλουν στην καταπολέμηση των ελευθέρων ριζών
-
καταναλώστε τρόφιμα που αποτελούν πηγές μαγνησίου, όπως είναι τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, καρύδια, όσπρια, θαλασσινά και δημητριακά ολικής άλεσης
-
υιοθετήστε το μοντέλο της Μεσογειακής Διατροφής, το οποίο χαρακτηρίζεται από υψηλή πρόσληψη αντιοξειδωτικών, φυτικών ινών, μονοακόρεστων και ω-3 και ω-6 λιπαρών οξέων, φυτοστερολών και προβιοτικών, ενώ μάλιστα είναι χαμηλή σε κορεσμένα λιπαρά και πρωτεΐνες ζωικής προέλευσης
-
περιορίστε την κατανάλωση αλκοόλ στο ελάχιστο